Άρθρα
Ινομυαλγία: Η Νόσος Φάντασμα
του Ντελή Κων/νου
ΤΙ ΕΙΝΑΙ Η ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ
Η ινομυαλγία αποτελεί ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από γενικευμένο χρόνιο πόνο και αποτελεί το πιο συνηθισμένο αίτιο χρόνιου πόνου στις δυτικές κοινωνίες. Επιπλέον οι ασθενείς εμφανίζουν συχνά καταθλιπτική διάθεση, άγχος, διαταραχές του ύπνου, συμπτώματα από το γαστρεντερικό και χρόνια κόπωση.
ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ
Η ινομυαλγία αποτελεί πολύ συχνό σύνδρομο. Υπολογίζεται ότι περίπου 4% του πληθυσμού εμφανίζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου. Οι περισσότεροι πάσχοντες είναι γυναίκες μέσης ηλικίας. Η διάγνωση γίνεται συνήθως στην 4η ή 5η δεκαετία της ζωής.
Η ινομυαλγία αποτελεί ένα σύνδρομο που χαρακτηρίζεται από γενικευμένο χρόνιο πόνο και αποτελεί το πιο συνηθισμένο αίτιο χρόνιου πόνου στις δυτικές κοινωνίες. Επιπλέον οι ασθενείς εμφανίζουν συχνά καταθλιπτική διάθεση, άγχος, διαταραχές του ύπνου, συμπτώματα από το γαστρεντερικό και χρόνια κόπωση.
ΠΟΣΟ ΣΥΧΝΗ ΕΙΝΑΙ Η ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ
Η ινομυαλγία αποτελεί πολύ συχνό σύνδρομο. Υπολογίζεται ότι περίπου 4% του πληθυσμού εμφανίζουν τα συμπτώματα του συνδρόμου. Οι περισσότεροι πάσχοντες είναι γυναίκες μέσης ηλικίας. Η διάγνωση γίνεται συνήθως στην 4η ή 5η δεκαετία της ζωής.
Πόνος: Το κύριο χαρακτηριστικό του συνδρόμου είναι ο χρόνιος διάχυτος μυοσκελετικός πόνος. Παράλληλα συνυπάρχει και αυξημένη ευαισθησία σε ερεθίσματα που φυσιολογικά δεν προκαλούν πόνο, όπως για παράδειγμα ένα απλό άγγιγμα. Υπάρχουν συγκεκριμένα σημεία, τα λεγόμενα tender points (φαίνονται στην εικόνα),που η πίεσή τους οδηγεί σε έκλυση πόνου.
Κόπωση: Οι ασθενείς με ινομυαλγία νιώθουν πολύ έντονη και ανεξήγητη κόπωση. Η κόπωση αυτή επιδεινώνεται με την καθημερινή συνήθη δραστηριότητα.
Διαταραχές του συναισθήματος: Οι πάσχοντες από ινομυαλγία βιώνουν πολύ συχνά έντονο άγχος και καταθλιπτικό συναίσθημα. Συνήθως πρόκειται για ανθρώπους με έντονα στοιχεία άγχους στην προσωπικότητά τους. Δεν είναι σπάνιες διαταραχές σε άλλες ανώτερες λειτουργίες όπως η μνήμη και η προσοχή.
Διαταραχές του ύπνου: Ο ύπνος στους ανθρώπους με ινομυαλγία δεν είναι αναζωογονητικός και οι πάσχοντες ξυπνούν το πρωί κουρασμένοι, παρά τον επαρκή χρόνο ύπνου και ξεκούρασης.
Ευερέθιστο έντερο: Πολύ συχνά η ινομυαλγία συνδυάζεται με συμπτώματα από το έντερο, όπως φουσκώματα, πόνο, δυσφορία, διάρροια ή δυσκοιλιότητα. Όλα αποτελούν συμπτωματολογία μιας κατάστασης που λέγεται ευερέθιστο έντερο ή σπαστική κολίτιδα.
ΤΑ ΑΙΤΙΑ ΤΗΣ ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑΣ
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ακριβώς τα αίτια της εμφάνισης του συνδρόμου της ινομυαλγίας. Η έρευνα ωστόσο εστιάζει σε διαταραχές στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Θεωρείται ότι τα άτομα με τη νόσο έχουν μια αυξημένη αντίληψη στην αίσθηση του πόνου, με αποτέλεσμα να βιώνουν φυσιολογικά ερεθίσματα ως επώδυνα. Έχουν βρεθεί διαταραχές στα επίπεδα νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη, η νοραδρεναλίνη και η ουσία P. H συχνότητα επίσης του συνδρόμου είναι αυξημένη μεταξύ μελών της ίδιας οικογένειας και έχουν ενοχοποιηθεί αρκετοί πολυμορφισμοί γονιδίων, όπως για παράδειγμα στο γονίδιο της σεροτονίνης.
Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΌΜΟΥ
Η διάγνωση της ινομυαλγίας είναι κλινική, δεν υπάρχει δηλαδή ειδική εξέταση που να επιβεβαιώνει ή να αποκλείει τη νόσο. Ο ειδικός ιατρός, συνήθως ο ρευματολόγος, θα αξιολογήσει το ιστορικό και τα ευρήματα από την κλινική εξέταση και θα οδηγηθεί στη διάγνωση. Κάποιες βασικές εξετάσεις και ακτινογραφίες μπορεί να γίνουν για να αποκλειστούν άλλες αιτίες χρόνιου πόνου, αν και αυτό τις περισσότερες φορές δεν είναι απαραίτητο. Δυστυχώς το σύνδρομο, αν και πολύ συχνό, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, ακόμα και στα μέλη της ιατρικής κοινότητας, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται συνήθως με μεγάλη καθυστέρηση. Υπολογίζεται ότι συνήθως οι πάσχοντες έχουν συμπτώματα για περισσότερο από 2 χρόνια και έχουν επισκεφθεί τουλάχιστον 3-4 ιατρούς προτού γίνει η διάγνωση.
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑΣ
Η θεραπεία της ινομυαλγίας δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση και πολλές φορές απαιτεί συνεργασία περισσότερων ειδικοτήτων (ιατρός, φυσικοθεραπευτής ψυχολόγος, γυμναστής) για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος. Κύριος στόχος αποτελεί η αλλαγή συνολικά του τρόπου ζωής και η ενσωμάτωση της άσκησης στην καθημερινότητα .
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και τα υπόλοιπα κοινά αναλγητικά συνήθως δεν έχουν αποτέλεσμα στη μείωση του πόνου. Φάρμακα που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και βοηθούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των νευροδιαβιβαστών είναι συνήθως αποτελεσματικά στη μείωση του πόνου.
Η άσκηση και κυρίως η αεροβική γυμναστική (τρέξιμο, κολύμπι, περπάτημα. ποδήλατο) αποτελεί την πιο αποτελεσματική παρέμβαση στην αντιμετώπιση του πόνου της ινομυαλγίας. Παράλληλα βελτιώνει τις δυσκολίες στον ύπνο και μειώνει τα επίπεδα του άγχους και της κόπωσης. Σημαντικό είναι να γίνει ένας καλός σχεδιασμός της άσκησης ώστε να ξεκινήσει πολύ ήπια και σταδιακά να κλιμακώνεται σε ένταση και διάρκεια, με κύριο στόχο την καλή ανοχή από τον ασκούμενο και την υιοθέτησή της στην καθημερινότητα σε μακροχρόνια βάση.
Ψυχολογικές παρεμβάσεις όπως η αποφυγή αρνητικών σκέψεων, οργάνωση του προσωπικού χρόνου για χαλάρωση, ασκήσεις χαλάρωσης, ενθάρρυνση ευχάριστων δραστηριοτήτων, καθορισμός στόχων βοηθούν στην μείωση του πόνου και των υπόλοιπων συμπτωμάτων του συνδρόμου. Από τις εναλλακτικές θεραπείες η υδροθεραπεία και ο βελονισμός φαίνεται να έχουν καλά αποτελέσματα. Ο συνδυασμός βέβαια όλων των παραπάνω παρεμβάσεων, με κύριο βραχίονα την άσκηση, είναι αυτός που θα επιφέρει τελικά το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Η ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ ΣΑΝ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
H παγκόσμια οργάνωση υγείας λαμβάνοντας υπόψη τις διαστάσεις του προβλήματος έχει καθιερώσει την 12η Μαΐου σαν παγκόσμια ημέρα ενημέρωσης για την ινομυαλγία. Υπολογίζεται ότι περίπου 14 εκατομμύρια πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης υποφέρουν από το σύνδρομο με το αντίστοιχο κοινωνικοοικονομικό κόστος, λόγω των χαμένων ωρών εργασίας, των συχνών επισκέψεων σε επαγγελματίες υγείας και των άσκοπων εργαστηριακών εξετάσεων. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναπτύξει προγράμματα για την ενημέρωση τόσο του κοινού όσο και της ιατρικής κοινότητας με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση και την έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση της ινομυαλγίας, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι ευρύτερες επιπτώσεις του συνδρόμου.
Ντελής Κων/νος
Ρευματολόγος - Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Πατρών
Ιατροπούλου & Δαγρέ 2ΑΚαλαμάτα,24100
2721304482, 6975026425
Δυστυχώς δεν γνωρίζουμε ακριβώς τα αίτια της εμφάνισης του συνδρόμου της ινομυαλγίας. Η έρευνα ωστόσο εστιάζει σε διαταραχές στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Θεωρείται ότι τα άτομα με τη νόσο έχουν μια αυξημένη αντίληψη στην αίσθηση του πόνου, με αποτέλεσμα να βιώνουν φυσιολογικά ερεθίσματα ως επώδυνα. Έχουν βρεθεί διαταραχές στα επίπεδα νευροδιαβιβαστών όπως η σεροτονίνη, η νοραδρεναλίνη και η ουσία P. H συχνότητα επίσης του συνδρόμου είναι αυξημένη μεταξύ μελών της ίδιας οικογένειας και έχουν ενοχοποιηθεί αρκετοί πολυμορφισμοί γονιδίων, όπως για παράδειγμα στο γονίδιο της σεροτονίνης.
Η ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΔΡΌΜΟΥ
Η διάγνωση της ινομυαλγίας είναι κλινική, δεν υπάρχει δηλαδή ειδική εξέταση που να επιβεβαιώνει ή να αποκλείει τη νόσο. Ο ειδικός ιατρός, συνήθως ο ρευματολόγος, θα αξιολογήσει το ιστορικό και τα ευρήματα από την κλινική εξέταση και θα οδηγηθεί στη διάγνωση. Κάποιες βασικές εξετάσεις και ακτινογραφίες μπορεί να γίνουν για να αποκλειστούν άλλες αιτίες χρόνιου πόνου, αν και αυτό τις περισσότερες φορές δεν είναι απαραίτητο. Δυστυχώς το σύνδρομο, αν και πολύ συχνό, δεν είναι ιδιαίτερα γνωστό, ακόμα και στα μέλη της ιατρικής κοινότητας, με αποτέλεσμα η διάγνωση να γίνεται συνήθως με μεγάλη καθυστέρηση. Υπολογίζεται ότι συνήθως οι πάσχοντες έχουν συμπτώματα για περισσότερο από 2 χρόνια και έχουν επισκεφθεί τουλάχιστον 3-4 ιατρούς προτού γίνει η διάγνωση.
Η ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΤΗΣ ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑΣ
Η θεραπεία της ινομυαλγίας δεν είναι πάντα εύκολη υπόθεση και πολλές φορές απαιτεί συνεργασία περισσότερων ειδικοτήτων (ιατρός, φυσικοθεραπευτής ψυχολόγος, γυμναστής) για την επίτευξη του βέλτιστου αποτελέσματος. Κύριος στόχος αποτελεί η αλλαγή συνολικά του τρόπου ζωής και η ενσωμάτωση της άσκησης στην καθημερινότητα .
Τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη και τα υπόλοιπα κοινά αναλγητικά συνήθως δεν έχουν αποτέλεσμα στη μείωση του πόνου. Φάρμακα που επιδρούν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και βοηθούν στην αποκατάσταση της ισορροπίας των νευροδιαβιβαστών είναι συνήθως αποτελεσματικά στη μείωση του πόνου.
Η άσκηση και κυρίως η αεροβική γυμναστική (τρέξιμο, κολύμπι, περπάτημα. ποδήλατο) αποτελεί την πιο αποτελεσματική παρέμβαση στην αντιμετώπιση του πόνου της ινομυαλγίας. Παράλληλα βελτιώνει τις δυσκολίες στον ύπνο και μειώνει τα επίπεδα του άγχους και της κόπωσης. Σημαντικό είναι να γίνει ένας καλός σχεδιασμός της άσκησης ώστε να ξεκινήσει πολύ ήπια και σταδιακά να κλιμακώνεται σε ένταση και διάρκεια, με κύριο στόχο την καλή ανοχή από τον ασκούμενο και την υιοθέτησή της στην καθημερινότητα σε μακροχρόνια βάση.
Ψυχολογικές παρεμβάσεις όπως η αποφυγή αρνητικών σκέψεων, οργάνωση του προσωπικού χρόνου για χαλάρωση, ασκήσεις χαλάρωσης, ενθάρρυνση ευχάριστων δραστηριοτήτων, καθορισμός στόχων βοηθούν στην μείωση του πόνου και των υπόλοιπων συμπτωμάτων του συνδρόμου. Από τις εναλλακτικές θεραπείες η υδροθεραπεία και ο βελονισμός φαίνεται να έχουν καλά αποτελέσματα. Ο συνδυασμός βέβαια όλων των παραπάνω παρεμβάσεων, με κύριο βραχίονα την άσκηση, είναι αυτός που θα επιφέρει τελικά το καλύτερο θεραπευτικό αποτέλεσμα.
Η ΙΝΟΜΥΑΛΓΙΑ ΣΑΝ ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ
H παγκόσμια οργάνωση υγείας λαμβάνοντας υπόψη τις διαστάσεις του προβλήματος έχει καθιερώσει την 12η Μαΐου σαν παγκόσμια ημέρα ενημέρωσης για την ινομυαλγία. Υπολογίζεται ότι περίπου 14 εκατομμύρια πολίτες της ευρωπαϊκής ένωσης υποφέρουν από το σύνδρομο με το αντίστοιχο κοινωνικοοικονομικό κόστος, λόγω των χαμένων ωρών εργασίας, των συχνών επισκέψεων σε επαγγελματίες υγείας και των άσκοπων εργαστηριακών εξετάσεων. Πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν αναπτύξει προγράμματα για την ενημέρωση τόσο του κοινού όσο και της ιατρικής κοινότητας με σκοπό την έγκαιρη διάγνωση και την έγκαιρη και σωστή αντιμετώπιση της ινομυαλγίας, σε μια προσπάθεια να περιοριστούν οι ευρύτερες επιπτώσεις του συνδρόμου.
Ιατροπούλου & Δαγρέ 2Α
2721304482, 6975026425
►
Ρευματολογία: Μια Αρχαία ειδικότητα σε Μοντέρνους καιρούς
►
Ρευματοειδής Αρθρίτιδα
►
Ψωριασική Αρθρίτιδα
►
Ουρική Αρθρίτιδα
►
Συστηματικός Ερυθηματώδης Λύκος
